Shree Gajanan Maharaj Vijay Granth Aadhyay 4 : गजानन महाराज विजय ग्रंथ अध्याय 4
Shree Gajanan Maharaj Vijay Granth Aadhyay आज आपण गजानन महाराज विजय ग्रंथातील अध्याय 4 पाहणार आहोत. त्याचबरोबर कोणत्या अध्यायाचे काय महत्त्व आहे हे ही आपण पाहणार आहोत.
Shree Gajanan Maharaj Vijay Granth Aadhyay गजानन महाराजांचा वार हा गुरुवार आहे. त्यामुळे भक्तगण गुरुवारी याचे पारायण करतात. ज्याला जसे जमेल तसे पारायण अनेक भक्त करतात. पारायणाचे अनेक प्रकार आहेत आणि गजानन महाराजांच्या प्रत्येक अध्यायात त्यांच्या लीला सांगितल्या आहेत. हे पारायण प्राकृत भाषेत आहे.
Gajanan Vijay Granth In Marathi गजानन महाराजांच्या चौथ्या अध्यायाचे पठण केल्यामुळे जीवनातील दुःख कमी होते आणि समस्या कमी होतात.
गजानन महाराज विजय ग्रंथ अध्याय 1
गजानन महाराज विजय ग्रंथ अध्याय 2
गजानन महाराज विजय ग्रंथ अध्याय 3
अध्याय 4
॥ श्रीगणेशाय नमः ॥ हे सर्वसाक्षी सर्वेश्वरा । नीलकंठा गंगाधरा । महाकाल त्र्यबंकेश्वरा । श्रीओंकारा पाव मशी ॥१॥ आणि रुक्मिणीशा । एक तत्त्व आहां खास । तोय वारी म्हटल्यास । काय जलीं भेद होतो ? ॥२॥
तैसी तुमची आहे स्थिती । तंतोतंत जगत्पति । जैसी ज्याची मानेल मति । तैसा तो तुज बाहत ॥३॥ नन्यभावें बाहतां । तूं पावसी आपुल्या भक्तां । माता न धरी निष्ठुरता । आपल्या वत्साविषयीं कधीं ॥४॥ मी तुझें अजाण लेंकरुं । नको माया पाताळ करुं । तूं साक्षात् कल्पतरु । इच्छा पूर्ण करी हरा ॥५॥ कटलालाचे घरांत । असतां स्वामी समर्थ । प्रकार एक अघटीत । आला ऐसा घडोनी ॥६॥ शाख शुद्ध पक्षासी । अक्षयतृतीयेचिया दिवशीं । पितरार्थ उदककुंभासी । देती श्राद्ध करोनिया ॥७॥ अक्षयतृतीयेचा दिवस । वर्‍हाडांतील लोकांस । विशेष वाटे प्रत्येकास । मोठा सण मानिती हा ॥८॥ दिवशीं काय झालें । तें पाहिजे श्रवण केलें । महाराज पोरांत बैसले । कौतुकें लीला करावया ॥९॥ लकां म्हणती गजानन । चिलीम द्यावी भरुन । तंबाखूची मजकारण । विस्तव वरी ठेवोनिया ॥१०॥ सकाळपून ऐसाच बसलों । चिलीम मुळीं नाहीं प्यालों । त्यामुळें हैराण झालों । भरा चिलीम मुलांनो ! ॥११॥ ऐसी आज्ञा ऐकतां भली । पोरें अवघीं आनंदलीं । चिलीम भरुं लागलीं । तंबाखू आंत घालुनिया ॥१२॥ विस्तवाचा तपास केला । तो न सदनीं मिळाला । कां कीं चूल पेटण्याला । अवकाश होता विबुध हो ॥१३॥ पोरें चित्तीं विचार करिती । आपापसांत निश्चिती । कशी करावी यासी युक्ति । विस्तव पाहिजे चिलिमीला ॥१४॥ मुलें पाहून चिंतातुर । बंकट करी मधुरोत्तर । अरे जानकीराम सोनार । आहे वेटाळीं * आपुल्या ॥१५॥
त्याच्याकडे तुम्ही जावें । विस्तवासी मागून घ्यावें । दुकान तें चालण्या बरवें । विस्तव लागतो आधीं त्या ॥१६॥ आधीं पेटते बागेसरी । त्याच्यापुढें दुकानदारी । ही सोनाराची रीत खरी । आहे ठावें कीं तुम्हांला ॥१७॥ पोरांनीं तें ऐकिलें । जानकीरामाकडे आले । विस्तव मागूं लागले । समर्थांच्या चिलमीस ॥१८॥ जानकीराम रागावला । लेंकरासी बोलता झाला । अक्षयतृतियेच्या सणाला । दे न कोणा विस्तव मी ॥१९॥ पोरें म्हणालीं त्यावर । जोडोनी आपले दोन्ही कर । नको करुं हा अविचार । विस्तव पाहिजे समर्थाला ॥२०॥ महाराज श्रीगजानन । देवाचेही देव जाण । त्यांच्या चिलमीकारण । विस्तव हा जातसे ॥२१॥ साधुप्रती कांहीं देतां । तेथें अशुभाचि नसे वार्ता । उगीच व्यावहारिक कथा । सांगत आम्हां बसूं नको ॥२२॥ आम्ही आहों मुलें लहान । तूं मोठा आमच्याहून । ऐसें साच असून । हें न कैसें कळे तुला ? ॥२३॥ विस्तव तूं देशील जरी । भाग्य येईल तुझ्या घरीं । चिलीम पिऊन तृप्त जरी । झाला गजानन महाराज ॥२४॥ तें सोनारें न ऐकिलें । अद्वातद्वा भाषण केलें । ज्याचें जवळ मरण आलें । त्याचे पाय खोलाकडे ॥२५॥ सोनार म्हणे बालकांसी । गजानन कशाचा पुण्यराशी ? । त्या चिलमीबहाद्दरासी । साधु म्हणून सांगूं नका ! ॥२६॥ गांजा तमाखू पीत बसतो । नग्न गांवांत हिंडतो । वेडयापरी चाळे करितो । पितो पाणी गटाराचें ॥२७॥ जात गोत नाहीं त्याला । ऐशा वेडयापिशाला । मी साधु मानण्याला । नाहीं मुळीं तयार ॥२८॥ बंकटलाल खुळावला । नादीं त्याच्या लागला । नाहीं देत विस्तवाला । मी तयाचे चिलमीसी ॥२९॥ तो आहे ना साक्षात्कारी । मग विस्तव कशाला पाहिजे तरी ? । आपुल्या कर्तृत्वें कां न करी । विस्तवातें निर्माण ? ॥३०॥ साधु नाथ जालंदर । पीत होते चिलीम फार । परी विस्तवासाठीं घरघर । ना हिंडले कदा ते ॥३१॥ जा जा उभे न राहा येथ । विस्तव ना मिळे तुम्हांप्रत । नाहीं मला किंमत । त्या तुमच्या पिशाची ॥३२॥ पोरें विन्मुख परत आलीं । महाराजांसी निवेदिली । हकीकत जी कां झाली । सोनाराचे दुकानांत ॥३३॥ ती ऐकतां हास्यवदन । करिते झाले दयाघन । नाहीं आपणां प्रयोजन । मुळींच त्याच्या विस्तवाचें ॥३४॥ ऐसें म्हणोन घेते झाले । चिलीम आपुल्या हातीं भले । बंकटलालासी बोलले । काडी एक वरती धरी ॥३५॥ बंकट म्हणे गुरुराया । थोडें थांबा परम सदया । विस्तव देतों करुनिया । काडी घासून आतां मी ॥३६॥ काडी घासल्यावांचूनी । कदां न प्रगटे अग्नि । म्हणून केली विनवणी । ती मनास आणा समर्था ॥३७॥ महाराज बोलले त्यावर । उगी न करी चरचर । नुसती काडी धरणें वर । तिला मुळींच घासूं नको ॥३८॥ बंकटलालें तैसें केलें । नुसत्या एका काडीस धरिलें । चिलमीचिया वरती भले । समर्थ-आज्ञा म्हणून ॥३९॥ तों काय झाला प्रकार । ऐका तुम्ही श्रोते चतुर । प्रगट झाला वैश्वानर । काडी नुसती धरतां वरी ॥४०॥ काडीप्रती विस्तवाचा । अंशही नव्हता साचा । हा प्रभाव शक्तीचा । महाराजांच्या लोकोत्तर ॥४१॥काडी तैसीच राहिली । चिलीम तीही पेटली । कशाचीही नाहीं उरली । जरुर खर्‍या साधूला ॥४२॥
याचें नांव साधुत्व । उगीच नव्हतें थोतांड मत । आतां सोनाराचे घरांत । काय झालें तें ऐका ॥४३॥ या अक्षयतृतियेला । मान विशेष चिंचवण्याला । जेवीं वर्षप्रतिपदेला । महत्त्व निंब फुलांचें ॥४४॥ असो भोजना बैसली पंगत । चिंचवणें वाढलें द्रोणांत । तों प्रकार ऐसा अघटीत । घडून आला तो ऐका ॥४५॥ त्या चिंचवण्यामाझारीं । अळ्या दिसल्या नानापरी । बुजबुजाट झाला भारी । किळस वाटली सर्वांला ॥४६॥ लोक उठले पात्रांवरुन । अवघ्या अन्नातें टाकून । सोनार बसला अधोवदन । कारण कांहीं उमजेना ॥४७॥ चिंचवण्याच्या संगें भलें । अवघें अन्न वायां गेलें । मग त्या कोडें उमगलें । ऐसें व्हाया मीच कारण ॥४८॥ मी न साधूंसी विस्तव दिला । त्याचा प्रत्यय तात्काळ आला । गजाननाची अगाध लीला । मीं न खचित जाणिली ॥४९॥ गजानन जान्हवी नीर । मीं त्या मानिलें थिल्लर । गजानन राजराजेश्वर । मीं त्या भिकारी मानिलें ॥५० त्रिकालज्ञ गजानन । मीं त्या मानिलें वेडा पूर्ण ।कल्पतरुकारण । मीं बाभळ मानिली ॥५१॥ गजानन हा चिंतामणी । मीं लेखिली गार जाणी । गजानन हा कैवल्यदानी । मी ढोंगी मानिला हो ॥५२॥ हाय हाय रे दुर्दैवा । त्वां कैसा साधिला दावा । माझ्या हातून संतसेवा । होवो ना तूं दिलीस ॥५३॥ मसी असो हा धिक्कार । मी भारभूत साचार । जन्म पावलों भूमीवर । द्वय पायांचा पशु मी ॥५४॥ आज माझ्या भाग्यकाळीं । बुद्धि कशी चळती झालि । सुयोगाचि दवडिली । वेळ आलेली म्यां करें ॥५५॥ कांहीं असो आतां जाऊं । समर्थांचे पाय पाहूं । पदीं त्यांच्या अनन्य होऊं । क्षमा मंतूची मागावया ॥५६॥ ऐसा विचार करुनी । सवें घेऊन चिंचवणी । बंकटलालाच्या सदनीं । आला हकीकत सांगावया ॥५७॥ अहो शेटजी बंकटलाला । आज माझा घात झाला । पाहा या चिंचवण्याला । आंत किडे पडले बहु ॥५८॥ माणसें उठलीं उपोषित । तेणें झाला श्राद्धघात । हें ऐसें व्हावया कृत्य । माझा मीच कारण असे ॥५९॥ आज सकाळीं चिलिमीला । मीं नाहीं विस्तव दिला । पोरें मागत असतां मला । समर्थांच्या चिलिमीस्तव ॥६०॥ त्याचेंच हें आहे फळ । चिंचवणी नासलें सकळ । तें ऐकून बंकटलाल । बोलूं लागला येणें रितीं ॥६१॥ तुम्हीं न चिंचोके पाहिले । ते असतील किडलेले । म्हणून हे नासते झाले । तुमचें चिंचवणी वाटे मला ॥६२॥ सोनार म्हणे ऐसी शंका । शेटजी तुम्ही घेऊं नका । नवी चिंच होती देखा । मग चिंचोके किडके कसे ? ॥६३॥ जी मीं चिंच फोडिली । तिचीं टरफलें अजून पडलीं । चिंचोक्यांची रास झाली । मर्जी असल्या पाहा चला ॥६४॥ आतां इतुकीच विनंती । आहे शेटजी तुम्हांप्रती । मला नेऊन पायांवरतीं । घाला शीघ्र समर्थांच्या ॥६५॥ क्षमा मंतूची मागेन । अनन्यभावें करुन । साधु दयेचे परिपूर्ण । सागर मूळचेच आहेत कीं ॥६६॥ समर्थांपुढें भीत भीत । जानकीराम गेला त्वरित । घातलें त्यानें दंडवत । अष्टांगेंसी समर्था ॥६७॥ आणि म्हणाला दयाघना ! । तुला येवो माझी करुणा । मीं अपराध केले नाना । त्यांची क्षमा करावी ॥६८॥ तूं साक्षात् उमानाथ । नांदसी या शेगांवांत । ज्यांची होती मजला भ्रांत । ती त्वां आज निवटीली ॥६९॥ माझे अपराधरुपीं अवघें तृण । जाळी कृपाकृशानें * करुन । समर्था आजपासोन । मी न टवाळी तुझी करी ॥७०॥ जी शिक्षा आज केली । तेवढीच मजसी पुरे झाली । तूं अनाथांचा आहेस वाली । आतां अंत पाहूं नको ॥७१॥ महाराज बोलले त्यावर । खोटें न सांगे तिळभर । तुझें चिंचवणी आहे मधुर । किडे न पडले त्यामध्यें ॥७२॥ तें ऐकतां अवघ्यांनीं । पाहिलें तें चिंचवणी । पहिला प्रकार मावळोनी । गेला होता तेधवां ॥७३॥ अवघ्यांप्रती आश्चर्य झालें । समर्थांचें महत्त्व कळलें ।
हां हां म्हणतां पसरलें । वृत्त हें त्या गांवामध्यें ॥७४॥ ज्यांच्या त्यांच्या तोंडीं मात । हीच निघूं लागली सत्य । कस्तुरीचा नाहीं येत । वास झांकाया कवणातें ॥७५॥ चंदुमुकीन नांवाचा । गृहस्थ एक शेगांवाचा । निःसीम भक्त समर्थांचा । त्याची कथा ऐका ही ॥७६॥ श्रोते ज्येष्ठ मासांत । सभोंवार बसले भक्त । अति आदरें जोडोन हात । दृष्टि ठेवून पायावरी ॥७७॥ कोणी आंबे कापिती । कोणी फोडी हातांत देती । कोणी पंख्यानें घालिती । वारा समर्थांकारणें ॥७८॥ कोणी वांटिती खडीसाखर । कोणी गळ्यांत घालिती हार । कोणी चंदन थंडगार । लाविती अंगीं साधूच्या ॥७९॥ तयीं महाराज म्हणाले चंदूला । हे आंबे नकोत मला । दोन कान्होले उतरंडीला । आहेत तुझ्या ते आण जा ॥८०॥ चंदू बोले कर जोडून । आतां कान्होले कोठून ? । इच्छा असल्या तळून । ताजे आणितों गुरुराया ॥८१॥ तईं महाराज वदले वाचें । नाहीं कारण ताज्याचें । पाहिजेत तुझ्या उतरंडीचे । कान्हवले मज खावया ॥८२॥ जा वेळ करुं नको । उगीच सबबी सांगूं नको । गुरुपाशीं बोलूं नको । खोटें वेडया यत्किंचित् ॥८३॥ त्या मुकिनचंदूप्रती । लोक आघे बोलती । जा ये पाहून शीघ्रगती । खोटी न होय संतवाणी ॥८४॥ चंदू घराप्रती गेला । कांतेस पुसूं लागला । दोन कान्हवले उतरंडीला । आहेत काय रंभोरु ? ॥८५॥ तैं बोले अंगना । होऊन गेला एक महिना । आतां कान्हवले आपुल्या सदना । मिळतील कशाचे ? ॥८६॥ अक्षयतृतीया दिवशीं भले । कान्हवले मीं पतिराया केले । ते न आतां राहिले । संपून गेले त्याच दिनीं ॥८७॥ मर्जी असल्या नवे करितें । समर्थास्तव तळून देतें । ही पहा मी ठेवितें । कढई नाथा चुलीवर ॥८८॥ तुम्ही थांबा क्षणभर । सामान अवघें तयार । नको पाहाण्या बाजार । कान्हवल्याच्या साहित्यासी ॥८९॥ चंदू बोले त्यावरी । ताजे नकोत सुंदरी । जे तूं उतरंडी माझारीं । दोन ठेविले तेच दे ॥९०॥ समर्थांनीं ऐसेंच कथिलें । तेंच मी तुज निवेदिलें । आठवण करुन चांगलें । पाहा कांहीं येधवां ॥९१॥ ऐसे ऐकतां पतिवचन । कांता गेली घोटाळून । करुं लागली शोधन । कान्हवल्याचे चित्तांतरीं ॥९२॥ कान्हवल्यांचा शोध करितां । आठवण झाली तत्त्वतां । उघड म्हणे थांबा नाथा । सत्य गिरा समर्थांची ॥९३॥ दोन कान्हवले होते उरले । ते मी उतरंडीस ठेविले । त्यांचें स्मरण नाहीं उरलें । सगळ्या महिन्यांत मजलागीं ॥९४॥ त्यास महिना होऊन गेला । असेल बुरसा वरी आला । ते खाण्याच्या उपयोगाला । राहिले नसतील अणुमात्र ॥९५॥ ऐसें बोलून तात्काळ उठली । उतरंड सर्व धांडोळली । कान्हवले ते ठेवलेली । कळशी होती खापराची ॥९६॥ आंत जों पाहिलें न्याहाळून । तों दृष्टी पडले तिच्या दोन । कान्हवले जे सुकोन । गेले होते थोडके ॥९७॥ बुरसा मुळींच नाहीं आला । श्रोते त्या कान्हवल्याला । बट्टा संतवाणीला । नाहीं लागला कधीं जगीं ॥९८॥ कान्हवल्यातें पाहोन । उभयतांचें हर्षलें मन । धन्य साधु गजानन । महा समर्थ सिद्धयोगी ॥९९॥ चंदू कान्हवले घेऊन आला । समर्थांसी अर्पिता झाला । लोक करती आश्चर्याला । त्याच्या कृतीतें पाहून ॥१००॥ लोक म्हणती गजानन । खचित असती त्रिकालज्ञ । भूत भविष्य वर्तमान । यांसी अवघे कळतसे ॥१॥ चंदूच्या त्या कान्हवल्यांसी । सेविते झाले पुण्यराशी । राम शबरीच्या बोरांसी । जेवीं झाला भक्षिता ॥२॥ शेगांवच्या दक्षिणेसी । चिंचोली गांव परियेसी । तेथील एक रहिवासी । माधव नामें विप्र होता ॥३॥ वय ज्याचें साठावर । अवयव झाले क्षीण फार । तरुणपणीं संसार । हेंच होतें ब्रह्म ज्याचें ॥४॥ प्रारब्धाच्या पुढारी । कोण जातो भूमिवरी ? । ब्रह्मदेवें जीं कां खरीं । लिहिलीं अक्षरें तेंच होय ॥५॥
माधवासी न कोणी उरले । कांतापुत्र मरुन गेले । म्हणून विरक्त जाहलें । मन तयाचें संसारीं ॥६॥ जी का होती चीजवस्त । ती अवघी केली फस्त । म्हणे आतां माझी गत । होईल कैशी देवदेवा ? ॥७॥ म्यां हमाधुमीचा संसार केला । तो आतां अवघा निमाला । आठविलें कधीं नाहीं तुला । एक क्षणही दीनबंधो ! ॥८॥ आतां माझा वाली कोण ? । दीनदयाळा तुजवांचून । माझें हें अरण्यरोदन । तुजविण देवा कोण ऐके ? ॥९॥ ऐसा अनुताप धरुन पोटीं । शेगांवीं आला शेवटीं । गजाननाच्या द्वारवंटीं । हट्ट धरुन बैसला ॥११०॥ आरंभिलें उपोषण । अन्नपाण्यातें त्यागून । वदनीं वदे नारायण । खंड न पडे तयाला ॥११॥ ऐशापरी एक गेला । दिवस परी नाहीं उठला । तईं महाराज वदले तयाला । हें करणें उचित नसे ॥१२॥ हेंच हरीचें नामस्मरण । कां न केलें मागें जाण । प्राण देहातें सोडून । जातां वैद्य बोलाविसी ! ॥१३॥ तरुणपणीं ब्रह्मवारी । म्हातारपणीं करिसी नारी । अरे वेळ गेल्यावरी । नाहीं उपयोग साधनाचा ॥१४॥ जें करणें तें वेळेवर । करावें कीं साचार । घर एकदां पेटल्यावर । कूप खणणें निरर्थक ! ॥१५॥ ज्या कन्यापुत्रांसाठीं । तूं केलीस आटाआटी । ते अवघे गेले शेवटीं । टाकोनिया तुजलागीं ॥१६॥ अशाश्वताचें पोषण । केलें शाश्वता विसरुन । त्या कर्माचीं तुजलागून । फळें भोगणें भाग असे ॥१७॥ तीं फळें भोगिल्याविना । सुटका तुझी होईना । दे हा टाकून हट्टीपणा । विवेक कांहीं करी मनीं ॥१८॥
तें न माधवें ऐकिलें । हट्टासि ना सोडिलें । यत्‍न लोकांचे वायां गेले । त्यासी भोजन घालण्याचे ॥१९॥ शेगांवचा कुलकर्णी । करुं लागला विनवणी । भोजनास चला सदनीं । अन्नाविण राहूं नका ॥१२०॥ तेंही म्हणणें माधवाला । नाहीं पटलें तसाच बसला । समर्थांच्या सान्निध्याला । नाम घेत हरीचें ॥२१॥ रात्र झाली दोन प्रहर । तमें आक्रमिलें अंबर । निशीचा तो शब्द किर्र । होऊं लागला वरच्यावरी ॥२२॥ आसपास कोणी नाहीं । ऐसें पाहून केलें कांहीं । कौतुक तें लवलाही । स्वामी गजाननांनीं ॥२३॥ रुप धरिलें भयंकर । दुसरा यमाजी भास्कर । आ पसरुन माधवावर । धांवून आले भक्षावया ॥२४॥ तेणें माधव पळाला । घेऊन आपला जीव भला । धडकी भरली चित्ताला । छाती उडे धडधड ॥२५॥ बुडबुडा आला तोंडासी । शब्द फुटेना वाचेसी । ऐशा पाहोन स्थितीसी । समर्थें धरिलें सौम्य रुप ॥२६॥ आणि बोलले गर्जोन । हेंच कां तुझें धीटपण । तूं काळाचें भक्ष्य जाण । असाच खाईल काळ तुला ॥२७॥ त्याची चुणूक दाखविली । पुढची स्थिति जाणविली । तेथें पळाया नाहीं उरली । यमलोकांत जागा तुला ॥२८॥ माधव ऐसें ऐकतां । झाला विनयें बोलतां । यमलोकाची नको वार्ता । तेवढी माझी टाळा हो ॥२९॥ नको नको हें जीवित । द्या धाडून वैकुंठांत । हीच विनंति आपणांप्रत । महाराज माझी शेवटची ॥१३०॥ यमलोकीं जें दिसणार होतें । तें तुम्हीं दाविलें येथें । आतां या लेंकरातें । यमलोकीं धाडूं नका ॥३१॥ माझ्या पातकाच्या राशी । आहेत जरी बहुवशी । परी त्या जाळणें तुम्हांसी । नाहीं मुळीं अशक्य ॥३२॥ कांहीं सुकृत पदरीं होतें । म्हणून पाहिलें तुम्हांतें । संतभेटी ज्याला होते । यमलोक ना तयासी ॥३३॥
ऐसें ऐकतां भाषण । समर्थें केलें हास्यवदन । महापतीता पावन । साधूच एक करिती कीं ॥३४॥ श्रीमन्नारायण नारायण । ऐसेंच माधवा करी भजन । जवळ आलें तुझें मरण । आतां गाफील राहूं नको ॥३५॥ किंवा अजून वांचण्याची । आस आहे तुला साची । ती असल्यास आयुष्याची । वाढ तुझ्या करितों मी ॥३६॥ माधव म्हणे गुरुराया । नको मला आयुष्य सदया । ओखटी ही प्रपंचमाया । त्यांत पुन्हां गोवूं नको ॥३७॥ तथास्तु ऐसें महाराज वदले । तूं जें मागसी तें मीं दिलें । आतां तुला नाहीं उरलें । जन्मास येणें भूमीवर ॥३८॥ ऐशा रीतीं दोघांचा । संवाद गुप्त स्वरुपाचा । झाला त्या वर्णण्या वाचा । नाहीं माझी समर्थ ॥३९॥ इहलोकीचें देहभान । माधवाचें निमालें जाण । कित्येक बोलूं लागले जन । उपवासें फिरलें मस्तक ॥१४०॥ म्हणून वेडेचार करी । जनकल्पना नानापरी । उठत्या झाल्या त्या अवसरीं । त्या किती म्हणून वर्णाव्या ? ॥४१॥ असो माधवाचें देहावसान । समर्थासन्निध झालें जाण । चुकलें त्याचें जन्ममरण । गजाननाच्या कृपेनें ॥४२॥ असो एक्या समयीं भली । समर्थांसी इच्छा झाली । ती त्यांनीं निवेदिली । आपुल्या शिष्यवर्गातें ॥४३॥ वैदिक ब्राह्मण बोलवा । मंत्रजागर येथें करवा । वेदश्रवणें देवदेवा । आनंद होतो अतिशय ॥४४॥ पन्हें पेढे बरफी खवा । भिजल्या डाळीस मीठ लावा । एकेक रुपया तो द्यावा । घनपाठी ब्राह्मणातें ॥४५॥ ऐसें भाषण ऐकिलें । शिष्य विनवूं लागले ।
ऐसे वैदिक नाहीं उरले । या आपुल्या शेगांवीं ॥४६॥ सांगाल तो करुं खर्च । परी अडचण आहे हीच । ब्राह्मण मिळविण्याचि साच । आमचा उपाय यातें नसे ॥४७॥ महाराज म्हणाले त्यावरी । करा उद्यां तयारी । ब्राह्मण धाडील श्रीहरी । तुमच्या वसंतपूजेला ॥४८॥ मग काय विचारितां । अवघे हर्षले तत्त्वतां । झाली तयारी हां हां म्हणतां । रुपये शंभर झाले जमा ॥४९॥ सामान सर्व आणिलें । चंदनाचें उटणें केलें । आंत केशर कालविलें । तैसाच आणखी कापुर ॥१५०॥ दोन प्रहरचे समयाला । ब्राह्मण आले शेगांवाला । जे पदक्रम जटेला । जाणत होते विबुध हो ! ॥५१॥ थाटांत वसंतपूजा झाली । ब्राह्मण मंडली आनंदली । दक्षिणा घेऊनी गेली । अन्य ग्रामाकारणें ॥५२॥ संतांच्या जें मनीं येत । तें तें पुरवी रमानाथ । कमी न पडे यत्किंचित । ऐसा प्रभाव संतांचा ॥५३॥ बंकटलाल प्रतिवर्षी । व्रत हें चालवी अतीहर्षी । अजून परी शेगांवासी । वंशज त्याचे करिती हें ॥५४॥
हा दासगणूविरचित । गजाननविजय नामें ग्रंथ । साधकासी दावो पथ । विमलशा हरिभक्तीचा ॥१५५॥ श्रीहरिहरार्पणमस्तु ॥ शुभं भवतु ॥ ॥ इति चतुर्थोऽध्यायः समाप्तः ॥
!! गण गण गणात बोते !!